ذهن آگاهی یعنی چه؟
ذهن آگاهی یعنی حضور در زمان حال و اکنون. ذهن آگاهی تمرینی است برای آگاه شدن از زمان اکنون خود و حضور در لحظه، بدون هیچ قضاوت و با تمام وجود، بدون پرسه زدن در گذشته یا نگاه به آینده؛ روشی برای افزایش آگاهی و تمرکز روی تنفس، حس کردن تک تک اجزای بدن در یک راستا و به طور پیوسته. ریشه ذهن آگاهی به فلسفه شرق برمیگردد، هیچ محدودیتی ندارد و هر کسی با هر عقیدهای میتواند از مزایای تمرینات ذهن آگاهی لذت ببرد.
ما زمانی ذهن آگاه خواهیم بود که بتوانیم بر افکار و احساساتمان تسلط و کنترل کامل داشته باشیم. اما چرا باید این تسلط وجود داشته باشد؟ در بیان زیر راحتتر متوجه آن خواهیم شد.
چرا باید ذهن آگاه باشیم؟
ذهن آگاهی فواید بسیاری دارد. بارها در زندگی روزمره ما اتفاق افتاده است که درگیر افکار منفی شدهایم. افکاری که دائما در ذهن ما نفوذ کرده، نشر مییابند و مزاحم تفکرات، اجرای ایدهها و حتی کارهای روزمره ما میشوند. این حالت زمانی اتفاق میافتد که ما ذهن آگاه نباشیم. زمانی که بر افکار و احساسات خود کنترل نداشته و نتوانیم افکار و احساسات و رفتار خود را مدیریت کنیم. زمانی که توانایی این کنترل و مدیریت را نداشته باشیم، دچار آسیبهای بسیاری میشویم که حال ما را خراب میکنند، حرکت ما را در مسیر موفقیت دچار مشکل کرده و دغدغههای ویروسی در زندگی ما ایجاد خواهند کرد. دغدغههای ویروسی یعنی افکار مخرب منفی و بهدرد نخوری که مثل یک ویروس در ذهن ما نشر پیدا میکنند و زودتر ما را از پا در میآورند. این حالت زمانی اتفاق افتاده است که ما احساس ناتوانی میکنیم. زمانی که فکر میکنیم دیگر راهی نداریم و قافیه را باختهایم. این همان زمانی است که ذغذغههای ویروسی، جای اعتماد به نفس ما را پر کردهاند و ما از پا درآمدهایم. همه این اتفاقها تنها با داشتن ذهنآگاهی حل خواهد شد.
اگر بتوانیم ذهن آگاه باشیم و افکار و احساسات خود را کنترل کنیم، دیگر جایی برای بروز دغدغههای ویروسی باقی نخواهیم گذاشت.
چه زمانی ذهن آگاه خواهم بود؟
با کمی دقت متوجه جواب خود در ابتدای متن خواهید شد. گفتیم زمانی که بتوانیم در لحظه زندگی کنیم، بدون هیچ قضاوت و با تمام وجود، بدون پرسه زدن در گذشته یا نگاه به آینده؛ آن وقت یعنی ذهن آگاه هستیم و این اتفاق زمانی رخ میدهد که بتوانیم تمرکز کاملی داشته و تک تک اجزای بدن خود را در یک راستا و به طور پیوسته احساس کنیم.
چه طور به ذهن آگاهی برسم؟
رسیدن به مهارت ذهن آگاهی کار سختی نیست اما زمانی ممکن خواهد بود که تمرینات ما مداومت داشته باشد.
1- هر روز زمانی را به مدت چند دقیقه (تا 10 دقیقه) برای تنفس به صورت متمرکز و با آگاهی در نظر بگیرید.
2- در طول روز به کارهایی که انجام میدهید توجه کنید، مثلاً یک تفلن همراه در دست دارید یا کیف پولتان را به دست گرفتهاید، خارج از محیط کاری خود نشستهاید یا در صف انتظار ایستادهاید. اتفاقاتی که در اطرافتان رخ میدهد را یادداشت کنید. به به اطراف خود بیشتر توجه کنید، حتی به زیر پای خود و زمین دقت کنید.
3- حالا روی خودتان تمرکز کنید. سعی کنید تنفستان را با یک الگوریتم هماهنگ کنید.
4- به حواس خود توجه کنید: بوها، طعمها، آنچه لمس میکنید و آنچه میشنوید و در نهایت چیزهایی را که میخواهید بیان کنید، قبل از گفتن به خوبی تحلیل کرده و به آن آگاهی کامل داشته باشید.
بزرگترین مسئله که باعث میشود نتوانیم از پس تمرینات و رسیدن به این مهارت برآییم، غافل شدن از زمان حال است. اگر سعی کنیم از تک تک لحظههای زندگی لذت ببریم، میتوانیم توجه و تمرکز بیشتری به آن داشته باشیم و این تجربه، قدرت این مهارت را نیز افزایش خواهد داد.