هر روز آموزش می‌بینیم
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید، فاصله روزهایی که در آن‌ها چیزهایی یاد می‌گیریم چقدر است؟ یعنی چند روز یک بار مطالب آموزنده می‌خوانیم یا تکنیک جدید در حرفه خود یاد می‌گیریم؟ یا پندی از فرد پخته‌ای به ما کمک می‌کند و از او می‌آموزیم؟
شاید هرروز نکته آموزنده‌ای داشته باشیم که هرچند جزئی و کوچک باشد، اما توجه به آن و به کار گرفتنش در مسیر زندگی، اثر مناسبی داشته باشد.
گرچه شنیدن، دیدن یا خواندن همان نکته و فراموش کردنش، اثر چندانی در زندگی نمی‌گذارد؛ چون معمولا اینگ‌ونه آموزش‌ها و یادگیری‌ها، خیلی زود کمرنگ می‌شود، اثر خود را از دست می‌دهد و پس از مدتی فراموش می‌شود.
آگاهی به دانش
حالا چه کاری می‌توانیم انجام دهیم تا نکته‌ها و آموزش‌ها، همیشه در ذهن باشند و به آن‌ها آگاهی داشته باشیم تا تأثیر بیشتری بر زندگی‌مان بگذارند؟
یکی از راه‌های مؤثر برای آگاهی به دانسته‌ها، آموزش‌ها و مهارتها، تکنیک‌ها و نکته‌ها، یادداشت کردن آن‌هاست.
یادداشت کردن باعث اثبات و عمیق‌تر شدن آموزش و مطلب می‌شود و ما را کمک می‌کند تا همیشه به آن‌ها آگاهی داشته باشیم.
اما این کار نیاز به ساختاری مناسب دارد که باعث آشفتگی ذهنی نشود. چون آشفتگی ذهنی، خود دلیلی بر فراموشی دانش ما است.
بهترین ساختاری که ما آن را طراحی و تست کرده‌ایم، ساختن یک فرم پیشرفت است. چیزی که ما در این مجموعه برای کارمندان و کارآموزان خود طراحی کردیم تا از آن استفاده کنند و همیشه به دانش خود آگاهی داشته باشند.
غیر از نکته‌ای که گفته شد فواید دیگری هم دارد؟
بله. قطعا این پر کردن این فرم فواید بسیاری خواهد داشت. اولین فایده آن که در قسمت قبل هم بیان کردیم، آگاهی به دانسته‌هایمان است. زمانی که ما دانسته‌های خود را یادداشت کنیم، هر زمان که بخواهیم می‌توانیم لیست آن‌ها را مشاهده کنیم و از دانش خود مطلع باشیم.
فایده دیگر این کار تقویت اعتماد به نفس است. اعتماد به نفس یعنی خودباوری به توانمندی‌های خود. بسیاری مواقع پیش آمده که کاری به ما پیشنهاد شده و ما فکر می‌کنیم که از پس آن کار بر نمی‌آییم و همین مسئله باعث می‌شود که موقعیت مناسبی را از دست بدهیم. یادداشت و تکمیل روزانه این فرم به ما کمک می‌کند تا با چند بار بررسی، به دانش و مهارت‌های خود آگاهی کامل پیدا کنیم. مرور آن‌ها نیز می‌تواند ما را در همین زمینه بسیار کمک کند.
همچنین در تقویت عزت نفس ما نیز اثر گذار خواهد بود. عزت نفس یعنی احساس ارزشمندی. اینکه من چه مقدار خودم را ارزشمند می‌دانم. طبعا هر کسی چنین احساسی را تجربه نمی‌کند، چون در اولین اتفاق منفی که برایش ایجاد می‌شود، دانش و مهارت‌های خود را فراموش می‌کند. حتی کارهای بزرگ و کوچکی که انجام داده، همه را از خاطر می‌برد و در لحظه‌ای حساس، وقتی خود را بررسی می‌کند چیزی یافت نمی‌شود، چون نسبت به آن‌ها آگاهی کامل ندارد.
فایده دیگر این فرم این است که ما را نسبت به مهارت‌هایی که باید یاد بگیریم یا عاداتی که باید تغییر دهیم آگاه می‌کند.
اما چطور از این فرم استفاده کنیم؟
گفتیم نظم و دسته‌بندی این یادداشت‌ها، تأثیر و اثبات آن در خاطرمان را عمیق‌تر می‌کند. برای این کار بهتر است فرمی به سادگی فرم زیر طراحی کنیم:
البته توجه داشته باشید که دست ما برای طراحی فرم باز است.
می‌توانیم قسمت‌های مختلفی اضافه کنیم، به‌عنوان مثال قسمتی برای یادگیری نکات یا تکنیک‌هایی که آموزه ما را تکمیل می‌کند. با این کار فعالیت و پویایی ما در زندگی‌مان نسبت به قبل افزایش می‌یابد، همچنین دغدغه و برنامه‌ریزی برای یاد گرفتن مهارتها و نکات مهم و مرتبط به مسائل شخصی، اجتماعی، شغلی، و یا تفریح، روابط و … در ما بیشتر می‌شوند. اما چرا؟
چون قرار است هر شب، دانش جدید آن روز خود را به این فرم اضافه کنیم و هر روز صبح یکبار آن را ببینیم، به دانش خود آگاهی داشته باشیم و برای آن‌ها شکرگزاری کنیم.
انجام این کار، تجربه یک روز لذت بخش را که صبحش با شکرگزاری و حالی خوب آغاز شده نصیب‌مان می‌کند و همین امر موجب می‌شود تا در این روز جدید هم، کارهای خارق‌العاده دیگری انجام دهیم و نتیجه این‌ها یک چرخه فوق العاده است.
این چرخه به ما می‌گوید که هرچه یک تجربه لذت بخش‌تر یا یک روز بهتر داشته باشیم، یادگیری بیشتری داشته باشیم و رضایتمندی بیشتری را تجربه کنیم، اعتماد به نفس، عزت نفس و حال خوب بهتری خواهیم داشت و اعتماد به نفس بهتر، عزت نفس بیشتر و حال خوبی داشته باشیم، باعث یک تجربه بهتر و لذت بخش‌تر، یادگیری بیشتر و رضایتمندی بالاتر می‌شود و ببینید که چقدر این چرخه زندگی ما را بهتر می‌کند.
وقتی هرروز یادگیری‌هایمان را یادداشت کنیم، (یادداشت دانشی که در برخورد با دیگران، مطالعه، تماشای تلویزیون، حتی قدم زدن در خیابان یا حضور در مکان‌های عمومی به‌دست می‌آوریم) و این دانش را مرور کنیم و در زندگی به‌کار ببریم، قطعا کیفیت بالاتری را در زندگی تجربه خواهیم کرد.
بعضی‌ها می‌گویند مگر چقدر نکته یاد می‌گیریم؟
بی شک هرروز نکته‌ای هست که ما آن را یاد بگیریم. از یک روش برخورد جدید گرفته تا یک مهارت فنی یا یک هزارم از یک مهارت جدید. هر قدم در این فرم یک جایگاه خواهد داشت، چون حجم پیشرفت ما را نشان می‌دهد. پس با وجود فرم پیشرفت‌مان، هر روز نکاتی هرچند کوچک و آموزنده را یادداشت می‌کنیم تا از یادگیری بیشتر خود، تجربه بهتری داشته و زندگی بهتری را در پیش بگیریم.
با این سیستم، حتی دیدن و شنیدن رفتارهای اشتباه هم می‌تواند برای ما آموزنده باشد. به طوری که با یادداشت معکوس آن رفتار و دقت در مرتکب نشدن به آن، کیفیت زندگی خود را تقویت کنیم. پس رفتارهای اشتباه و درس گرفتن از آن‌ها هم می‌توانند جایی در فرم پیشرفت ما داشته باشند.
احتمالا شروع چنین کار جدیدی در نظر اول بسیار پیش‌پا افتاده و راحت باشد، اما احتمال انجام آن از جانب ما بسیار کم است، چون زحمت اضافه‌ای برای مغز دارد و انرژی بیشتری را باید مصرف کند. حتی ممکن است این کار را شروع کنیم اما با زیاد شدن زمان مرور آن، مغزمان دستور به حذف این برنامه بدهد.
کارکرد مغز ما در انجام این کار
بهتر است بدانیم که سیستم عصبی و مغزما چگونه عمل می‌کند…
قسمتی از مغز در تلاش است تا امنیت و آرامش را برای ما فراهم کند و هر عملی که موجب اذیت شدن و فشار آمدن و سختی باشد، مکانیزم ها دستور به ترک آن می‌دهند. گرچه این کار مخالف پیشرفت و موفقیت ما است، اما برای موفق شدن باید سعی کنیم تا این کار را تبدیل به عادت کنیم تا مغز آن را پس نزند. همچنین ممکن است دانش خود را فراموش کنیم.
برای اینکه به چنین مسئله‌ای دچار نشویم، باید دانش خود را در حافظه ذخیره کنیم؛ اما نه طوری که فراموش بشود. برای اینکه همیشه یادمان بماند، می‌توانیم از الگوی 16-8-4-2-1 استفاده کنیم.
این الگو به ما می‌گوید که برای سپردن اصولی یک دانش به حافظه، دانش خود را فردا، دو روز بعد، چهار روز بعد، هشت روز و شانزده روز بعد مرور کنیم و در این صورت، می‌توانیم با آگاهی آن را ذخیره کنیم. اسم علمی این الگو به خاطرم نیست اما اگر یادم آمد برایتان قرار می‌دهم.
برای اینکه بتوانید راحت‌تر این فرم را در زندگی خود به‌کار گرفته و از آگاهی به دانش و داشته‌های خود بیشتر لذت ببرید، این فرم را در دوفایل ورد و پی دی اف برایتان قرار دادیم تا یک مرحله جلوتر باشید و سریع‌تر برای انجام آن اقدام کنید.
فایل فرم پیشرف من ( Word )
